Làm Sao Né Bệnh Tiểu Đường

Bệnh Tiểu Ðường hiện nay là một “bệnh dịch” (epidemic dis-ease) tại Hoa Kỳ. Báo cáo của Center for Disease Control and Prevention (CDC) cho biết từ năm 1990 tới năm 2000 tỷ lệ người Mỹ bị bệnh Tiểu Ðường loại 2 đã tăng lên 49%. Tỷ lệ này tăng đều khắp nơi trong nước Mỹ từ Washington DC, Boise ở tiểu bang Idaho cho đến Sàigòn Bolsa ở California cũng như mọi sắc dân, Mỹ trắng, Mỹ vàng, Mỹ Mễ đủ cả ở Hoa Kỳ. Xứ Mỹ hiện nay có khoảng 5% dân số bị bệnh tiểu đường, tức khoảng 16 triệu người ở xứ Hoa kỳ này.

Bệnh tiểu đường xảy ra khi tụy tạng không tiết đầy đủ chất điều tố insulin hay cơ thể không điều hoà chất insulin đúng chừng mực. Lý do tại sao cơ thể bị các điều kiện trên là bị bệnh tiểu đường, hiện vẫn chưa được rõ. Tuy nhiên, có một số dữ kiện liên quan làm tăng nguy cơ bị bệnh tiểu đường mà chúng ta có thể tự giúp làm giảm tỷ lệ này:

Yếu Tố Nguy Cơ (Risk factors) mà có thể thay đổi được:

• Thiếu hoạt động: Người ít hoạt động chỉ muốn nằm tối ngày như “Lê Ngọa Triều” (couch potato) dễ có độ đường máu cao.
• Mập béo: Người nào có trọng lượng cơ thể 20 phần trăm cao hơn trọng lượng lý tưởng thì dễ bị bệnh tiểu đường.
• Bệnh cao áp huyết: Bệnh cao áp huyết làm tăng bệnh tiểu đường.
• Lượng mỡ trong máu: Nếu lượng mỡ tốt HDL dưới 45mg/dL cho phái nữ hay triglyceride trên 150/dL làm tăng tỷ lệ bị bệnh tiểu đường.
• Rượu bia: Uống rượu bia nhiều và lâu ngày làm tăng tỷ lệ bị bệnh tiểu đường.
• Thuốc lá: Một nghiên cứu cho thấy hút từ 16-25 điếu thuốc mỗi ngày làm tăng tỷ lệ tiểu đường.

Yếu Tố Nguy Cơ không thay đổi được:

• Tiểu sử gia đình có người bị bệnh tiểu đường: Nếu ba mẹ, hay anh chị em bị bệnh tiểu đường thì mình có thể dễ bị bệnh tiểu đường.
• Sắc dân: Tỷ lệ người Á Châu, da đen, và da đỏ dễ bị bệnh Tiểu Ðường hơn người da trắng.
• Tuổi càng cao càng dễ bị bệnh tiểu đường thường tuổi trên 45.
• Tiểu sử bị đường cao lúc mang thai. Phụ nữ bị bệnh tiểu đường lúc mang thai hay đẻ con nặng hơn 9lbs, có tỷ lệ cao bị bệnh tiểu đường.

Những yếu tố như tiểu sử gia đình, sắc dân, tuổi tác thì không thể thay đổi gì được vì đó là yếu tố di truyền của luật tạo hoá. Những yếu tố khác như mập béo, uống rượu, hút thuốc thì chúng ta có thể thay đổi được để giúp mình tránh bị bệnh tiểu đường. Nếu bị cao huyết áp, mỡ cao cũng có thể uống thuốc giúp giảm nguy cơ bị bệnh tiểu đường.

Sau đây là “Ngũ Ngừa Tâm Kinh” giúp giảm và tránh bị bệnh Tiểu Ðường:

• Ngừa 1- Giữ trọng lượng cơ thể: Chúng ta không cần phải có eo thon đít nhọn như mấy cô làm mẫu nhưng chúng ta cần phải giữ cơ thể đừng để bị mập. Mập làm cho cơ thể không dùng insulin chất điều tố kiểm soát đường hữu hiệu được và mập làm cho dễ bị bệnh cao áp huyết. Chỉ cần xuống vài ký hoặc tốt hơn nữa là giữ cơ thể được ở trọng lượng lý tưởng hợp với chiều cao của mình làm giảm tỷ lệ bị bệnh Tiểu Ðường rất nhiều. Nếu bạn bị mập thì ráng đừng để lên cân và nếu xuống cân được thì tốt. Ðối với người bị bệnh tiểu đường thì giảm trọng lượng sẽ giúp cho bệnh tiểu đường bớt đi và có thể giúp cho bớt dùng thuốc trị bệnh.

• Ngừa 2- Dinh dưỡng: dinh dưỡng giữ một vai trò quan trọng cho sức khoẻ nhất là những người bị bệnh tiểu đường. Ăn uống cẩn thận giúp chúng ta giữ được trọng lượng không bị mập, giảm bị cao huyết áp và mỡ cao. Với dinh dưỡng đúng cách người bị bệnh tiểu đường sẽ giúp mình rất nhiều trong việc kiềm chế độ đường cao trong máu và làm giảm biến chứng của bệnh tiểu đường rất nhiều. Những người bị bệnh Tiểu Ðường nên đọc bài Dinh Dưỡng Cho Bệnh Tiểu Ðường của bác sĩ Phạm văn Ngà trong số này. Sau đây là một vài mẹo vặt tổng quát:

• Thật ra không phải lúc nào ta cũng thực hành “Ăn lấy hương lấy hoa” nhưng nên tránh “ăn lấy ăn để” nhất là tránh ăn Buffet lấy thịt đè người của Mỹ; ăn cho vừa đủ năng lượng cho cơ thể. Nếu ăn quá nhiều năng lượng thì năng lượng dư thừa sẽ được biến thành mỡ trong cơ thể. Kiến tha lâu cũng đầy tổ thì ăn dư hoài sẽ thành mập.

• Tránh ăn đồ ăn có nhiều mỡ, dầu ăn, chiên xào, tẩm bột chiên như bánh xèo, chả giò, bột chiên, tôm chiên bột.

• Tránh ăn các đồ ăn ngọt như bánh ngọt, bánh kem, nước ngọt, cà rem. Tránh ăn chè bột bán, chè xôi nước, chè bắp vừa có xôi, lại có đường, lại có thêm nước dừa tuy ngon miệng nhưng hại thân.

• Ăn nhiều trái cây, rau xanh, thức ăn có nhiều chất sợi.

• Ngừa 3- Năng hoạt động: “Nhàn cư vi bất thiện”, các cụ đã nhận thức được sự quan trọng của việc năng hoạt động. Thể thao và năng hoạt động làm giảm được nhiều yếu tố nguy cơ khác nhau, làm giảm cân, giảm mỡ, giảm áp huyết và giúp cơ thể dùng insulin điều hoà. Chúng ta không cần phải tập thể dục quá độ như cử tạ, chạy điền kinh, nhất là các người lớn tuổi cơ thể bị đau phong thấp hay người bị yếu khó mà tập tành như thời trai tráng hay như gái mười bảy bẻ gãy sừng trâu được. Nếu bạn ít hoạt động hay chưa tập thể thao bao giờ thì nên bắt đầu từ từ và có thể nên tham khảo với bác sĩ trước khi bắt đầu.

• Hãy lựa chọn những hoạt động mà bạn ưa thích và sắp xếp thời gian khoảng nửa tiếng mỗi ngày. Tập thể thao hoặc hoạt động, thí dụ như đi bộ lẹ, đi bộ lên dốc, bơi lội, xe đạp, treadmill.

• Nếu bạn còn trai tráng cả thể lực lẫn tâm hồn và đang chơi thể thao như quần vợt, bóng bàn thì hãy tiếp tục. Nên có một vài thói quen như cắt cỏ làm vườn, lau nhà, hút bụi thay vì nằm coi ti vi hay ngồi computer đọc internet. Nhiều người than lúc nào cũng rất bận bịu không có thời giờ để tập thể thao nhưng lại có thời giờ ngồi xem ti vi, nghe radio, đọc báo cả tiếng đồng hồ mỗi ngày.

• Ngừa 4-Không hút thuốc lá: thuốc lá là một trong các chất độc hại nhất mà con người tìm ra. Thuốc lá làm hại phổi, suyễn, gây ra ung thư phổi, ung thư thực quản, bọng đái v.v.. Thuốc lá làm hư hại các mạch máu. Người bệnh tiểu đường thường hay bị các biến chứng mạch máu đưa đến tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, bệnh thận, liệt dương. Người có bệnh tiểu đường mà hút thuốc lá thì cũng giống như đổ dầu vô lửa đốt tính mạng và sức khoẻ mình lẹ hơn.

• Ngừa 5-Uống thuốc đều đặn: Khi bệnh tiểu đường không thể kềm chế bằng phương cách dùng dinh dưỡng, tập thể thao và xuống ký thì người bệnh cần phải uống thuốc hay chích insulin để điều hoà lượng đường trong máu và cơ thể. Các thuốc chữa bệnh tiểu đường mục đích là kiềm chế bệnh để không bị biến chứng làm hại cho cơ thể và sức khoẻ. Không có thuốc nào trị dứt nọc bệnh Tiểu Ðường được cả. Một số quảng cáo thuốc Bắc, thuốc Nam, canh dưỡng sinh uống vài thang trị dứt bệnh Tiểu Ðường là kiểu “quảng cáo nói láo ăn tiền” vừa tốn tiền vừa hại thân. Nên nhớ bệnh tiểu đường là từ do nội tạng phát ra và gây ra bởi nhiều lý do mà chúng ta không thể thay đổi được, thí dụ như di truyền, sắc dân, tuổi tác. Có ai giữ mãi được tuổi trẻ và sắc đẹp theo thời gian mà không phai tàn và suy yếu. Giải phẫu thẩm mỹ, thuốc men, đấm bóp chỉ là kéo dài thời gian mà thôi. Không có thuốc nào trị dứt “bệnh già” cả (nếu có thì trái đất không còn chỗ để ở) cũng như không có thuốc nào mà trị dứt được bệnh tiểu đường cả. Những thuốc trị tiểu đường giúp cho chúng ta giữ được sức khoẻ không bị biến chứng để cơ thể không bị tàn phá bởi bệnh Tiểu Ðường và hy vọng cơ thể chỉ tàn phai theo thời gian hợp với tuổi già của mình.

Nếu người bệnh có thêm những bệnh khác như cao áp huyết, cao mỡ, tức là cả tam độc thì nguy cơ bị biến chứng lên cao rất nhiều. Cho nên cần phải uống thuốc trị bệnh cao huyết áp hay mỡ cao. Nếu uống thuốc thì phải uống đều đặn thường xuyên theo như chỉ dẫn của bác sĩ để bệnh luôn luôn được kiềm chế, chứ đừng uống theo kiểu tùy hỉ chỉ khi nào hứng hay thấy nhức đầu, chóng mặt, đau ngực thì uống vì sợ bị đứng tim đứng gân máu. Nên nhớ, các bệnh nhồi máu cơ tim tai biến mạch máu não làm bị chết, bán thân bất toại có thể xảy ra bất cứ lúc nào mà không có triệu chứng gì báo trước cả. Ðể lúùc bị mà mới uống thuốc thì đã muộn. Cũng giống như lái xe thì lúc nào cũng nên đeo dây cài an toàn chớ đừng đợi đến lúc đụng xe bị gẫy tay, gẫy chân, đau cổ, thiệt mạng mà mới nhớ cài dây xe thì đã quá muộn